De wens- natuur die moest komen, maar niet kwam

De wens- natuur die moest komen, maar niet kwam.

Met medewerking van het Landelijk Netwerk Bossen-en Bomenbescherming.

Waarom is onze huidige natuur niet goed, waarom moet het anders. Waarom krijgen we steeds te horen “dat het elders zo goed is gelukt”. Waarom kunnen we er zo weinig tegenin brengen. In het kort de intro hoe dit kan gebeuren en daarna de vast geïnventariseerde mislukte wensnatuur op een rij. Het is een document dat nog om aanvulling vraagt, dus help ons mee het zo compleet mogelijk te maken. Dank jullie wel.

Door artikel 6 lid 1 van de Habitatrichtlijn niet te implementeren en te extrapoleren naar dat van art, 6 lid 2,HR is de rechtsbescherming voor omwonenden verdwenen. Daarnaast is de Vogelrichtlijn nooit geïmplementeerd.
Zeer belangrijk! de extra doelen van wensnatuur, zijn ten onrechte onder het regime van de zwaarste bescherming gebracht.
Gezien de subsidies die worden verstrekt m.b.t. natuuromvormingen en natuurherstelmaatregelen zien wij hoe overheden en natuurbeheerders in toenemende mate hierop inspelen, zonder dat rekening wordt gehouden met de bestaande bossen en de cultuurhistorie.

De herstelmaatregelen berusten veelal op het scheppen van wensnatuur hetgeen niet zelden onherstelbare onomkeerbare gevolgen veroorzaakt. Deze waren niet van tevoren ingecalculeerd, of erger wellicht veronachtzaamd, maar waren voor een buitenstaander wel voor de hand liggend. Tot op heden zijn deze maatregelen nauwelijks geëvalueerd. Of er wordt, erger nog, door de beheerders verkondigd dat de beoogede natuurdoelen zijn bereikt. Omdat er geen toezichthoudende instantie aanwezig is, blijft de slager keurt eigen vlees-constructie voortbestaan, met alle gevolgen van dien.

Veel bossen worden gekapt voor  stikstofgevoelige wensnatuur die NIET op de eisenlijst van Europa staat en die bovendien geen tot weinig kans van slagen heeft, vaak zelfs niet eens lukt.

Enkele voorbeelden, we zijn nog bezig met dit onderwerp verder in kaart te brengen.

Referenties o.a: Bomenkap Nederland, Bomenkap Veluwe, Bomenkap Lemelerberg, Bomenkap Bergen op Zoom, Bomenkap Brabantse Wal, Bomenkap Drenthe, Bomenkap Groesbeek, Bomenkap Schoorlse duinen

Op alfabetische volgorde:

Bergen aan Zee:

Jaartal:

Boskap:

Gewenste natuur: Stuivend duin

Resultaat: Stuivend duin en dennen die worden verstikt, overlast infrastructuur (zie foto)

10 jaar na bosomvorming

De Borkeld (bij Markelo):

Jaartal:  2010

Boskap: …..hectare

Gewenste natuur: heide

Resultaat: alsof er oorlog heeft gewoed

Camperduin NH: De Lagune die helemaal geen lagune wil zijn.  Foto wordt gezocht

Deze open zeeverbinding is gemaakt voor een bedrijfstak om jonge kinderen de gelegenheid te geven binnen een veilig zeewater allerlei watersporten te leren. Maar al gauw deed de natuur wat zij vaak doet, maling hebben aan een project vanaf de tekentafel en gewoon haar eigen gang gaan. Binnen de kortste keren was de Lagune dicht, bij de opening spoot ze geen water maar modder en vervolgens was er blauwe alg en mocht je het water niet in. Alle hens aan dek en met allerlei ingrepen werd de Lagune schoon en verbonden met de zee. Maar na een paar dagen is die geul alweer dicht en daarom is dit pure geldverspilling. De lagune is er nog, dat komt niet door het open houden, maar hoofdzakelijk door de constante toevoer van zoet water uit de omringende duinen (hoe kunnen de dennen dan eigenlijk de schuld krijgen van de droogte in het hoger gelegen gebied?) Soms is het waterniveau in de lagune hoger dan dat van de zee. Dat komt doordat de kwel van zoet water van onder het hoogste duinmassief van NH, de Campernol heel sterk is. De Lagune wordt steeds ondieper. De duinenrij aan de zeekant van de van de lagune wordt op twee plaatsen onderbroken. Via deze stuifgaten krijgt de harde westenwind kans om zand de lagune in te blazen en daardoor komt de bodem van de lagune omhoog. Het water warmt daardoor sneller op en vergroot het risico op algenbloei, zoals blauwalg. Dit “succesverhaal” heeft men natuurlijk niet kunnen voorzien, toch?

Gebied: Hoogveen in Dwingelderveld

Jaartal  : 1980

Vogelrichtlijngebied: voor Zwarte Specht

Bos gekapt: 20 hectare oud bos. Aangewezen als vogelrichtlijngebied ex art. 4 lid 1, dus hierop is artikel 6 lid 1 Hr. niet eens van toepassing. Dit is inbreuk op de richtlijnverplichtingen. Destijds was alleen de vogelrichtlijn existerend en daarin komt natuurontwikkeling niet voor.

Gewenste natuur: hoogveen, snavelzegge, veenmossen, waterdrieblad, klein blaasjeskruid, veenpluis, drijvende egelskop- na de waterperiode beenbreek, veenbes, gevlekte orchis, Lavendelheide.

Resultaat: niets van het beoogde resultaat zie foto onder : alleen een zeldzame waterlobelia

Egmond Binnen, Noord-Hollands Duinreservaat:

Jaartal: 2018 / 2019

Boskap van dennen: 3.85 ha

Gewenste natuur: Uitbreiding Grijs duin (duinpaardenbloemgrasland)

Resultaat: 2020 Nog afwachten, voorlopig zandvlakte met brandnetels en braam (zie foto )

Heemskerk, Noord-Hollands Duinreservaat:

Jaartal: 2016

Boskap van dennen: …..   hectare

Gewenste natuur: Open loofbos

Resultaat: 2020 Nog geen spoor van jonge loofbomen, wel wilde bramen

(Dit gebied ligt nu in de volle zeewind, zonder beschutting is hier geen kans voor loofbos, zie foto)

Gevolg: Na het kappen van de beschermende voorste rijen dennen, waaien bij stormen de andere bomen om (Zie foto).

Heemskerk, Noord-Hollands Duinreservaat:

Jaartal: 2014

Boskap van dennen: ……..hectare

Gewenste natuur: Grijze duinen

Resultaat: 2020 Sinds de kap verandert de bodembedekking van duingrasland richting grasland. Zie foto’s:

Gebied: Holtveen

Jaartal: 1978

Vogelrichtlijngebied:

Bos gekapt: 50 hectare oud bos, beschermd habitat voor de  kwalificerende Zwarte Specht, ex art 4 lid 4 Vogelrichtlijn.

Gewenste natuur: hoogveen (Holtveenslenk) en binnen 25 jaar Drijvende egelskop, klein blaasjeskruid, Draadzegge, Snavelzegge, Waterdrieblad, Beenbreek, Gevlekte orchis, Korhoen.

Resultaat: Gevlekte orchis als enig voorspeld resultaat

Niet beoogde resultaat:, natte heide met heideblauwtje, moeraswolfsklaw, kleine zonnedauw, struweel met niet kwalificerende grauwe klauwier, open water met roodhalsfuut.

Verdwenen soort door ingreep:  kwalificerende – overwinterende Wintertaling ex art 4 lid 2 Vr is totaal verdwenen.

Nieuwkoop: Alles mislukt, is nu afgesloten omdat water gevaarlijk schijnt te zijn en waterschap niet weet hoe dit afgesloten te houden. Er is geen enkele vogel meer.

Oostvaardersplassen

Gewenste natuur:  vogelrichtlijngebied

Resultaat: Grote ecologische schade: Grote grazers verjoegen 22 zeldzame broedvogelsoorten (die op de meest recente rode lijst staan)  uit Oostvaardersplassen tussen 1997 en 2016. De sterk toegenomen aantallen grote grazers hebben het eerder afwisselende en vogelrijke landschap in de randzone omgevormd tot een uitgestrekte en monotone grasvlakte. Zelfs typische graslandsoorten als veldleeuwerik, graspieper, gele kwikstaart, watersnip en grutto zijn hier volledig of vrijwel volledig verdwenen. Slechts drie van de uit de randzone verdwenen vogelsoorten (roerdomp, snor, porseleinhoen) komen ook in het moeras voor en zijn dus niet verdwenen uit de Oostvaardersplassen als geheel. Bron Frank Berendse, Wageningen University & Research en Martin Wassen, Universiteit Utrecht.

Boswachterij Ruurlo:

Jaartal: 2017

Boskap: 1 hectare

Gewenste natuur: omvorming met loof

Resultaat: door stikstof overwoekering pijpenstrootje, zie foto.

Boswachterij Ruurlo:

Jaartal: 2017

Boskap: 1,5 hectare

Gewenste natuur: omvorming met loof

Resultaat: Braam, Japanse Duizendknoop.

Schoorl Baaknol:

Jaartal: 2005

Boskap: 3 ha  (geheel ten gunste van biomassacentrale Cuyk)

Gewenste natuur: Herstel natuurlijke dynamiek waardoor meer variatie plant- en diersoorten

Resultaat: verstikkend, wandelend zand, op plukjes helm na, geen enkel leven (vaststelling professor Berends)

Schoorl de Kerf:

Jaartal: 1997

Gewenste natuur: “Dynamisch kustleven”. Inkeping kust (50 meter breed) om het zeewater binnen te laten stromen om bijzondere planten en dieren een kans te geven.

Resultaat:

Een korte tijd later moest de kerf opnieuw worden open gemaakt.

In 2008 tijdens heftige storm kwam het zeewater voor de laatste keer de kerf binnen. Hij is geheel dichtgestoven.

In 2020 is er niet gekomen wat was beoogd. Het gaat hier niet om de vraag of het een mooi gebied is geworden. De wensnatuur en de zee naar binnen halen is niet gelukt.

Voornse duin:

Jaartal: 2011-2013

Boskap: …..hectare

Gewenste natuur: Duinherstel, verstuiving, duinviooltje

Resultaat:  Na één jaar weer maaien. Vogels weg uit gebied, insecten weg, kaal desolaat gebied tot op de dag van vandaag.

Wijster en Westerbork/Mantingerveld

Jaartal:

Boskap: ……  hectare

Afgegraven /Cultuurland

Gewenste natuur: Goudplevier, heide

Resultaat: Blubberige bodem met hier en daar een grazer (zie foto)